آفات و بیماری های مهم خیار 

آفات مهم خیار
1. مگس جالیز Dacus Ciliatus
مگس جالیز از آفت های مهم محصولات جالیزی می باشد. از میزبان های زراعی عمده مگس جالیز می توان به خربزه، طالبی، خیار سبز، خیار چنبر، گرمک، کدو مسمایی و هندوانه اشاره کرد. لاروهای این آفت با تغذیه از میوه ها موجب فساد و غیر قابل استفاده شدن محصول می شود. همچنین از نظر اقتصادی نیز ضرر فراوانی به کشاورزان وارد می کند. کشاورزان اغلب به دلیل نداشتن آگاهی کافی از زندگی آفت، مزارع خود را در نوبت های متوالی با سموم مختلف و در مواردی سموم غیر مجاز و خطرناک سمپاشی می کنند. این سمپاشی ها نه تنها در مهار کردن آفات چندان موثر نیستند بلکه با توجه به رعایت نکردن دوره کارنس سموم محصولات خود، میوه ها را زودتر از موعد برداشت کرده و به بازار مصرف ارائه می دهند. (رهروان رویش سبز)
زیست شناسی آفت مگس جالیز
آفت مگس جالیز در استان هایی که دارای زمستانهای سرد می باشد از اواخر مهر ماه به صورت شفیره در خاک بسر برده و بدین ترتیب ماه های باقیمانده پاییز وسرتا سر زمستان را در داخل خاک به حالت شفیره غیر فعال به سر می برد.
در بهار حشره های کامل از خاک خارج شده و بین حشره های نر و ماده جفت گیری صورت می گیرد. تخم گذاری آفت به صورت دسته جمعی در زیر پوست میوه های جوان و حداکثر در عمق 5 میلیمتری صورت می گیرد. طول دوره تخم 3 تا 4 روز می باشد. هر مگس حد اقل 3 وحداکثر 51 تخم و به طور متوسط بین 15 تا 18 تخم در داخل هر سوراخ رها سازی می کند. لارو های آفت بعد از تغذیه از گوشت میوه، پس از 4 تا 6 روز به حداکثر رشد خود رسیده، از میوه خارج شده و در داخل خاک تبدیل به شفیره می شوند. (ارتباط با ما)
طول دوره شفیرگی حدود 8 تا 10 روز می باشد. پس از آن حشره های کامل از خاک خارج شده و جفت گیری می کنند. حشره های کامل ماده دو روز پس از جفت گیری اقدام به تخم ریزی در زیر سطح پوست میوه می کند. در شرایط طبیعی طول دوره یک نسل آفت بین 8 تا 22 روز طول می کشد. در مناطقی که درجه حرارت روزانه پایین باشد، طول دوره یک نسل طولانی تر خواهد بود. آفت مزبور فاقد دوره استراحت اجباری در زمستان می باشد، در صورت مساعد بودن هوا در طول زمستان در سرتا سر زمستان فعال است.
خسارت آفت
  • لاروهای آفت با تغذیه از میوه موجب فساد و غیر قابل استفاده شدن میوه می شود.
  • از نظر اقتصادی ضرر بسیار زیادی به کشاورزان وارد می کند.
علایم خسارت مگس جالیز
روش های كنترل آفت و پیشگیری
  • جمع آوری روزانه میوه های آلوده به آفت و انهدام یا دفن کردن آن ها در عمق
  • اجرای شخم و دیسک بلافاصله پس از برداشت محصول
  • استفاده از فرمون جنسی مگس جالیز در تله های دلتا، مکفیل، سراترپ در کنترل آفت موثر بوده است.
  • شکار مگس با طعمه مسموم با استفاده از پروتئین هیدرولیزات به همراه یکی از سموم فسفره مثل مالاتیون
زمانی که اکثریت و یا بیش از 50% محصول به اندازه یک فندق یا هسته خرما شدند علیه حشره کامل اقدام به سمپاشی شود که می توان از یکی از سموم حشره کش فسفره کم دوام مانند دیمتوات استفاده کرد. عملیات سمپاشی را باید هر هفته یکبار اعمال نمود که بسته به نوع شرایط آب وهوایی تعداد سمپاشی متفاوت می باشد. (رهروان رویش سبز)
2.  شته جالیز (Aphis gossypii (Homoptera:Aphididae  
این آفت در تمام مناطق ایران به خصوص در مناطق جنوبی کشور خسارت زیادی به جالیزکاری ها وارد می کند. گیاهان جالیزی از جمله خیار و گوجه فرنگی مهمترین میزبان این شته هستند. زمستانگذرانی این آفت اغلب به صورت حشرات کامل است.
شته ها شیره گیاه را می مکند و هنگامی که تعداد زیادی شته این عمل را انجام دهند گیاه به تدریج ضعیف می شود و توانایی رشد آن هم کم می شود که این پدیده مستقیماً روی میزان محصول به دست آمده اثر می گذارد. از طرف دیگر شته با انتقال عوامل بیماری زای گیاهی و نیز ترشح ماده ای چسبناک از انتهای بدن خود به نام عسلک که محیط مناسبی برای رشد انواع قارچ ها فراهم می آورد نیز به گیاه آسیب وارد می کند. همچنین این حشرات ناقل بیماری ویروسی در گیاهان می باشند.
خسارت آفت
  • مکیدن شیره نباتی گیاه باعث فقر مواد کربوهیدراته شده و گیاه را از رشد و نمو باز می دارد.
  • در گیاهان آلوده برگ ها پیچیده شده و گل ها می ریزند.
  • خسارت شته ها را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
الف- خسارت مستقیم شامل توقف رشد در اثر ایجاد حالت تشنگی و کمبود مواد غذایی در گیاه و ایجاد تغییرات فیزیولوژیک از طریق تزریق آنزیم به داخل بافت ها است.
ب- خسارت غیر مستقیم که شامل استقرار قارچ های کپکی دودهای رنگ به نام فوماژین و کاهش فتوسنتز گیاه در اثر دفع عسلک و نیز انتقال بیماری های ویروسی )مانند موزاییک خیار( و ایجاد کوتولگی یا مرگ میباشد. (ارتباط با ما)
شته جالیز
روش های  كنترل آفت و پیشگیری
  • از بین بردن هرگونه پناهگاه شته ها از جمله علف های هرز میزبان
  • استفاده از نوارهای زرد رنگ چسبنده برای ردیابی و حذف آفت
  • مبارزه بیولوژیک با شته ها استفاده از کفشدوزک ها مانند کفشدوزک هفت نقطه ای، زنبورهای پارازیتوئید شته بالغ، مگس های سیرفیده و بالتوری ها
  • برای کنترل شیمیایی این آفت می توان از سموم با منشا طبیعی مانند پالیزین و نیکوتین استفاده نمود. سموم شیمیایی مانند دیکلرووس، پی متروزین(چس) که دارای دوره کارنس پایین هستند و همچنین سمومی دیگر همچون پریمور، مالاتیون و هپتنفوس برای کنترل شته ها توصیه شده است.
نکته: از بین بردن مورچه های اطراف مزارع و گلخانه می تواند در کنترل شته ها مؤثر باشد. برخی مورچه‌ها از عسلک شته‌ها تغذیه می‌کنند. در حالی که مورچه‌ها به گیاه آسیب نمی‌رسانند، اما از شته‌ ها در برابر حشرات مفید و از بین برنده آن‌ ها محافظت می‌کنند. (رهروان رویش سبز)
3.  تریپس خیار
دامنه ميزباني تریپس بسیار وسيع است كه شامل بادمجان، فلفل، کدوئیان، لوبیا، پیاز ، مرکبات، نخود فرنگی، داودی، لگومها، خربزه، خیار، کنجد، آفتابگردان، سویا، کدو، گوجه فرنگی و… می باشد. این آفت با تغذیه از شیره ی گیاهی روی برگ ها و گلبرگ ها به گیاه صدمه می زند و این آفت بیشتر تمایل به استفاده از بافت های جوان را دارد. چنانچه شدت خسارت بالا باشد، برگ های گیاه خشک شده و از بین میروند. تریپس می تواند به سرعت منتقل شده و گیاهان سالم اطراف را آلوده کند بنابراین مراقب سایر گیاهان خود باشید. همچنین متاسفانه این حشره در مواردی ناقل انواعی از ویروس ها است.
تریپس پیاز دارای میزبان های متعددی از جمله محصولات زراعی، باغی و گلخانه ای می باشد. حشرات کامل و پوره های تریپس با فروبردن خرطوم در اپیدرم برگ از شیره ی گیاهی تغذیه می کنند. زمستانگذرانی این آفت به صورت پوره در روی گیاه یا به صورت پوره، شفیره یا حشرات کامل در خاک و بقایای گیاهی است. این حشره دارای قطعات دهانی جونده- مکنده است و در آب و هوای گرم و خشک شدت فعالیت آن زیاد شده و جمعیت آن به سرعت افزایش می یابد. (ارتباط با ما)
خسارت آفت
  • بیشترین خسارت تریپس ها در مرحله 2-4 برگی است.
  • برگ های آلوده به این آفت به سمت پایین پیچ می خورند.
  • محل تغذیه حشره به صورت نقاط سفید- نقره ای متمایل به زرد دیده می شود.
  • پژمردگی، ضعف، تغییر رنگ برگ، بدشکلی و توقف رشد محصول از علایم خسارت این آفت می باشد.
  • بر اثر شدت خسارت آفت ابتدا نوک برگ ها سوخته و خمیده می شود و در نهایت بوته از بین می رود.
  • خسارت دیگر این آفت انتقال ویروس پژمردگی نقطه ای گوجه فرنگی از بوته های آلوده به سالم است.
علایم خسارت تریپس خیار
روش های كنترل آفت و پیشگیری
  • چون علف های هرز از میزبان های این آفت می باشند، کنترل، حذف و معدوم کردن آن ها در کاهش جمعیت آفت بسیار موثر است.
  • با توجه به اینکه این حشره زمستان را در عمق خاک سپری می کند، انجام شخم عمیق در کاهش جمعیت آفت مؤثر است.
  • ردیابی آفت با استفاده از کارتهای زرد و سفید برای تریپس پیاز، اما چنانچه تریپس غربی گل باشد باید از کارت رنگ آبی استفاده کرد. کارت ها باید در بالای گیاه به طور عمودی نصب شوند.
  • همچنین تکان دادن گلها و برگها روی یک سینی یا کاغذ سفید و مشاهده حشرات کامل تریپس، بررسی علائم لکه لکه برنزه روی برگ ها
  • عوامل بیولوژیکی مانند سنکها، لارو بالتوریهای سبز، کفشدوزک و کنه های شکارگر می تواند در کنترل این آفت موثر باشد. کنه های شکارگر degenerans ، A.barkeri و Amblyseius cucumeris از مهمترین عوامل بیولوژیکی در کنترل تریپس ها هستند.
  • کنترل شیمیایی تریپس ها به دلیل محل زندگی و فعالیت این حشره در سطح زیرین برگ ها و لابه لای گلها و داخل جوانه ها سخت است. همچنین سموم شیمیایی نیز بر روی تخم های این آفت تاثیری ندارد، زیرا تخم در داخل بافت گیاه گذاشته شده و سموم شیمیایی بر روی آن اثر نمی کند. باید توجه داشت که حشره کش های سیستمیک روی تریپس ها تاثیر کافی ندارند و برای مبارزه با تریپس باید از حشره کش های تماسی مناسب استفاده کرد.
  • برای کنترل پوره و حشره کامل این آفت امولسیون دیکلرووس ، مونتوو، مالاتیون، هپتنفوس)هوستاکوئیک) و اتیون توصیه شده است. (ارتباط با ما)
4. كنه تار عنکبوتی Two spotted mite
علامت فعال بودن کنه دونقطه ای، ایجاد تار عنکبوتی شکل بر سطح و پشت برگ ها می باشد. کنه دو نقطه ای از شیره ی گیاه تغذیه می کند و باعث انتقال بیماری های ویروسی می شود. کنه تار عنکبوتی که با نام های کنه عنکبوتی، کنه دو نقطه ای و کنه تارتن هم شناخته می شود جانوری از خانواده Tetranychidae  می باشد. کنه ها ابتدا علف های هرز اطراف مزارع و گلخانه ها  را آلوده می کنند و پس از تکثیر بر روی آنها به آسانی به وسیله باد و سایر عوامل منتقل می شوند. به کمک قطعات دهانی سوزنی مانند خود به نام استایلت، از سلول های سطح زیرین برگ تغذیه نموده و به بافت اسفنجی مزوفیل، پارانشیم نردبانی و کلروپلاست ها خسارت وارد می کنند. (رهروان رویش سبز)
خسارت آفت
  • با از بین بردن کلروفیل گیاه بنابراین میزان توانایی گیاه برای فتوسنتز کاهش خواهد یافت.
  • برگ های آسیب دیده دارای ظاهری منقوط، همراه با لکه های نقره ای– خاکستری مایل به زرد هستند.
  • در اثر آلودگی شدید این بیماری برگ ها کاملا بی رنگ و خشک شوند و در نهایت ریزش کنند.
  • معمولا سطح زیرین برگ کاملا از تار پوشیده شده در صورتی که آلودگی شدید باشد تارها سراسر بوته های گیاه را میپوشاند.
  • در اثر حمله این آفت سبب کاهش مقدار ازت برگ و همچنین کاهش کمیت و کیفیفت محصولات کشاورزی می شود.
کنه تارعنکبوتی
روش های كنترل آفت و پیشگیری
  • استفاده از ارقام مقام به کنه های گیاهی
  • رعایت بهداشت مزارع و گلخانه مانند حذف سریع و معدوم کردن بقایای گیاهی محصول قبل از کاشت محصول جدید
  • جلوگیری از مصرف بیش از حد کودهای ازته که افزایش حساسیت به کنه ها را به دنبال دارد.
  • بررسی بوته ها برای تشخیص سریع آلودگی به کنه و مبارزه با آن از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا اگر کنه فرصت تکثیر و توسعه تا مرحله تنیدن تار در قسمتهای فوقانی گیاه را پیدا کند، مبارزه با آن به مراتب مشکل تر میشود.
  • بوته های که آلودگی بالایی دارند به سرعت حذف شده و معدوم گردند.
  • به محض مشاهده اولین نشانه های وجود کنه (از جمله نقره ای شدن سطح برگ و ایجاد تارعنکبوت پشت برگ ها) را با آب کاملا شست و شو داده به طوری که زیر برگ کاملا شسته شود چون محل تجمع کنه زیر برگ هاست به این علت که کنه از بافت زیر برگ آسان تغذیه می کند.
  • کنترل با استفاده از سموم ارگانیک مانند صابون های آفتکش های نباتی، پالیزین تاثیر مطلوبی بر روی کنترل این آفت داشته است.
  • جهت کنترل این آفت می توان از سموم شیمیایی کنه کش اختصاصی مانند اوبرون، نیسورون، پروپارژیت، و یا یک سم حشره کش-کنه کش مانند آبامکتین ، فن پروپاترین، ، انویدور با رعایت دوره کارنس استفاده نمود. بایستی توجه داشت بروز مفاومت و عدم کارایی سموم شیمیایی در برابر کنه ها پدیده متوالی است و این حشرات از مقاومت بالایی در این زمینه برخوردار است.
نکته : توجه داشته باشید برای استفاده از هر نوع سم و کنترل شیمیایی باید باید به گیاه پزشک منطقه مراجعه کنید و بر اساس توصیه های آنها اقدام به استفاده از سم کنید. (ارتباط با ما)
  بیماری های مهم خیار:
  1. پژمردگی، پوسیدگی ریشه و طوقه فوزاریومی خیار:
بیماری پژمردگی فوزاریومی خیار از مهمترین بیماری های خاکزاد خیار به شمار می رود که خسارت زیادی به این محصول وارد می آورد عامل بیماری در تمام مراحل رشد در صورت وجود شرایط مساعد می تواند بوته ها را مورد حمله قرار داده و سبب مرگ بوته ها می شود.
پس از بلوغ بوته های خیار تا زمان برداشت، عوامل خاکزی متعددی می توانند موجب پوسیدگی ریشه و پژمردگی بوته های خیار گردند. این عوامل عمدتا شامل قارچهای فیتوفتورا، فوزاریوم، رایزوکتونیا، ورتی سیلیوم و …. می باشند. در میان عوامل قارچی مذکور، گونه های مختلف قارچ فوزاریوم شناخته ترین عوامل پوسیدگی ریشه می باشند که از اهمیت زیادی برخوردارند یکی از این گونه ها Fusarium oxysporum f. sp. Lycopersici می باشد. (رهروان رویش سبز)
علائم بیماری
  • پوسیدگی بذور کشت شده در حین جوانه زنی یا پس از جوانه زنی
  • بیمارگر ابتدا به اندام های زیرزمینی حمله کرده و فعالیت خود را تا طوقه نیز ادامه می دهد.
  • بوته های سبز شده نیز تا مراحل چند برگی ممکن است مورد حمله این بیماری قرار گیرند و موجب مرگ گیاه شود.
  • این بیماری موجب پوسیدگی ریشه و طوقه در گیاهان می شود. (درباره ما)
  • ابتدا علائم روی برگچه های جوان تر ظهور پیدا میکند. در مرحله بعد برگ های مسن تر نیز علایم را نشان می دهند.
  • در صورت آلودگی شدید گیاه مسن تر در مزرعه به طور ناگهانی پژمرده و خشک می شود.
  • اگر در مرحله گیاهچه قارچ حمله کند محل حمله قارچ باریک و نرم میگردد و گیاه از بین می رود.
  • سبزخشک شدن گیاه به دلیل پوسیدگی ریشه در حالتی که برگها سبز هستند.
پژمردگی فوزاریومی خیار
روش های کنترل بیماری و پیشگیری 
  • استفاده از ارقام مقاوم
  • حذف علف های هرز و بقایای گیاهی آلوده و سوزاندن آن
  • ضدعفونی بذور قبل از کاشت با سموم مناسب مانند: کاربندازیم و متالاکسیل
  • ضدعفونی خاک توسط آفتابدهی با سموم شیمیایی مناسب مانند متام سدیم (واپام)
  • کنترل بیولوژیک با قارچ های آنتاگونیست مانند تریکودرما (رهروان رویش سبز)
  • شخم عمیق خاک جهت بهبود تهویه خاک
  • اطمینان از پوسیده بودن کود دامی
  • پرهیز از آبیاری بیش از حد
  • حذف سریع بوته های آلوده همراه با خارج نمودن خاک اطراف ریشه های آن ها
  • استفاده از قارچکش شیمیایی مناسب مانند: رورال تی اس، کاربندازیم، توپسین
  • استفاده از سموم بیولوژیک مانند قارچ کش بیولوژیک زیستی بی ام
2. سفیدک پودری خیار (Powdery mildew)
سفیدک پودری کدوئیان از بیماری های مهم جالیز در نواحی معتدل و نسبتا خشک است . این بیماری در اغلب مناطق جالیزکاری کشور به خصوص مناطق گرم و خشک و کم باران شیوع دارد و هر ساله خسارت قابل توجهی به محصولات وارد می کند. که از طریق کاهش تعداد و اندازه میوه و کوتاه کردن دوره برداشت، باعث بروز خسارت میگردد. عامل بیماری قارچ Sphaerotheca fuliginea  میباشد. (درباره ما)
علائم بیماری
  • ایجاد پوشش پنبه ای سفید تا خاکستری رنگ روی سطح و یا پشت برگها و ساقه
  • آلودگی از برگ های پایینی گیاه شروع می شود و به صورت لکه های کوچک و مدور و سفید رنگ در پشت برگها است که به سرعت توسعه یافته و دو طرف برگها را فرا می گیرد و به تدریج به زرد و قهوه ای می گراید.
  • برگ های آلوده خشک و شکننده شده و ریزش می کند و همچنین در بوته های آلوده میوه ها کوچک شده و زودتر از موعد می رسند. (رهروان رویش سبز)
  • موجب بی مزه شدن میوه خیار می شود) به دلیل کاهش سطح فتوسنتز، مواد جامد موجود در میوه(
  • در اثر توسعه و شدت آلودگی برگ های بوته سریعا پیر و پژمرده می شود و تولید محصول کاهش می یابد.
سفیدک پودری خیار
روش های کنترل بیماری و پیشگیری
  • استفاده از ارقام متحمل و مقاوم به بیماری
  • رعایت بهداشت مزارع و گلخانه با حذف علف های هرز و میزبان های اولیه بیمارگر
  • هرس اندام های گیاه به منظور حذف بیمارگر و انجام بهتر تهویه و نوردهی مناسب
  • عدم مصرف بیش از حد کودهای ازته
  • رعایت دور و میزان آبیاری
  • استفاده از قارچکشهای مناسب مانند فیلینت، توپاس (ارتباط با ما)
  • کاربرد ترکیبات حاوی فسفیت پتاسیم قبل از شیوع بیماری در کنترل بیماری سفیدک پودری خیار موثر می باشد.
نکته: بایستی دقت شود غلظت مناسب قارچکش به طورکامل رو و پشت برگ های گیاهان سمپاشی شود.
3. سفیدک داخلی خیار Downy mildew
بیماری سفیدک داخلی خیار، نیز از بیماری های مهم این محصول در کشت های گلخانه ای و مزارع بوده و به خصوص در مناطقی که رطوبت برای ایجاد آلودگی کافی و هوا نیز خنک باشد ایجاد می شود. اهمیت این بیماری ناشی از کاهش کیفیت و کمیت محصول وکاهش عمر مفید بوته های خیار به دلیل کاهش سطح فتوسنتز گیاه وآسیب دیدن بافت های گیاهی می باشد. (رهروان رویش سبز)
عامل بیماری علاوه بر گیاهان خانواده کدوئیان، میتواند به تعدادی از علف های هرز نیز حمله کند. کمبود عناصر غذاییاز جمله پتاسیم، روی، مس و منیزیم سبب حساس شدن بوته ها به آلودگی به این بیماری می شوند.
عامل بیماری قارچی به نام Pseudoperonospora cubensis است و بیشترین خسارت را به محصولات گلخانه ای وارد می کند. (ارتباط با ما)
علائم بیماری
  • ابتدا علائم در روی برگهای بالغ و مسن ظاهر شده و سپس به تمام برگ ها سرایت می کند.
  • اولین علائم به صورت رنگ پریدگی و حالت موزاییکی برگ ها است. در مدت کوتاهی لکه های رنگ پریده به رنگ زرد و قهوه ای در آمده که دارای شکل هندسی نامنظم و محدود به رگبرگ ها می باشند.
  • پشت برگ ها، ظاهر کرکی به رنگ ارغوانی تیره تا خاکستری روشن دارند که اندام رشد یافته قارچ می باشد.
  • با پیشرفت بیماری و توسعه لکه ها و اتصال آن ها به یکدیگر، کل برگ ها خشک شده و به تدریج می ریزند.
  • میوه ها علاوه بر دفرمه شدن شکل و اندازه آنها، بد مزه نیز می شوند. (رهروان رویش سبز)
سفیدک داخلی خیار
روش های کنترل بیماری و پیشگیری
  • کشت ارقام مقاوم
  • بهبود زهکشی خاک، رعایت تناوب زراعی، کنترل علفهای هرز
  • کاهش رطوبت و تهویه مناسب
  • هرس برگهای آلوده و خارج کردن آنها از مزارع و گلخانه و از بین بردن آنها
  • عدم کشت متراکم بوته ها، رعایت دور و میزان آبیاری و خودداری از آبیاری شبانه
  • تقویت بوته ها با کودهای حاوی فسفر و پتاس مانند فسفیت پتاسیم
  • در زمان آلودگی بوته ها به این بیماری مصرف کود های ازت دار باید به حداقل برسانید. (درباره ما)
  • هر گونه اقدام کنترلی مانند استفاده از قارچکش ها باید به محض مشاهده اولین علائم بیماری که همان لکه های زرد رنگ پریده کوچک زاویه دار در سطح فوقانی برگها می باشند، صورت گیرد. بنابراین بازدید مرتب و دقیق گلخانه و یا مزرعه به ویژه در صورت فراهم شدن شرایط مناسب برای بروز بیماری)رطوبت نسبی بالا( باید با دقت انجام شود.
  • مصرف قارچکش های عمدتا حفاظتی مانند: اکسی کلرور مس، بردو فیکس و نیز قارچ کشهای سیستمیک مانند متالاکسیل، الیت، اینفینیتو و رانمن روی این بیماری بسیار موثر می باشد.
  • برای جلوگیری از ایجاد مقاومت به سموم قارچ کش (به خصوص سموم سیستمیک) رعایت تناوب در مصرف آنها اهمیت زیادی دارد. (رهروان رویش سبز)
4. لکه برگی زاویه ای خیار
بیماری لکه زاویه ای برگی در تمامی شرایط آب وهوایی و در تمام مناطق کشت جالیز مشاهده شده است ولی در خیار شایعتر است. این بیماری علاوه بر خیار به سایر گونه های خانواده کدوئیان از جمله کدو سبز، کدو مسمایی، کدو تنبل، هندوانه، خربزه و طالبی نیز حمله میکند.
عامل بیماری باکتری Pseudomonas syringae pv. Lacrymanse میباشد. (ارتباط با ما)
علائم بیماری
  • ابتدا علائم به صورت نواحی آبسوخته کوچک در سطح زیرین برگ ظاهر می شوند و شکل زاویه ای به خود می گیرند.
  • بعد از گذشت زمان لکه ها قهوه ای رنگ شده و هاله ای زرد رنگ اطراف آن را می گیرد.
  • روی برگ لکه های قهوه ای ایجاد، سپس قسمت های آلوده خشک و چروکیده شده و از قسمتهای سالم جدا می شوند لذا سوراخه ای بزرگ و غیر منظمی در برگ ها ایجاد می گردد.
  • در نهایت لکه ها به یکدیگر پیوسته و به برگ ظاهر پژمرده می دهند.
  • گلهای ماده و میوه های خیلی جوان پس از آلوده شدن از گیاه جدا شده و می افتند.
  • لکه های روی میوه کوچکتر از لکه های برگ و تقریبا گرد و فرورفته هستند.
  • روی دمبرگ و ساقه لکه های سفید گچی رنگ تولید می شود که سطح ناهمواری دارند. (رهروان رویش سبز)
  • آلودگی میوه معمولا سطحی است ولی گاهی پوسیدگی عمیق دیده می شود، در ابتدا لکه ها کوچک گرد و صاف هستند، اما زمانی که خشک شوند ترک خورده و با مرکز سفید رنگی باز می شوند.
لکه برگی زاویه ای خیار
روش های کنترل بیماری و پیشگیری
  • تناوب زراعی دو ساله
  • استفاده از بذور عاری از باکتری
  • عدم استفاده زیاد از کودهای ازته
  • کاشت ارقام مقاوم یا متحمل
  • حذف، خارج کردن و سوزاندن بوته های آلوده
  • سمپاشی با ترکیبات مسی مانند: اکسی کلرور مس، بردوفیکس
نکته: سموم مسی باید با احتیاط مصرف گردد چون در خیار به خصوص هنگامی که با غلظت زیاد روی گیاه جوان و در دمای بالا به کار رود موجب گیاهسوزی می شود. (درباره ما)
5. آنتراكنوز خیار
این بیماری در شرایط با رطوبت بالا معمول است که علاوه بر خیار روی خانواده کدوئیان به جز کدو مسمایی و کدو تنبل مشاهده شده است. اسپورهای این بیماری به وسیله باد، حشرات، باران و آبیاری از بوته ایی به بوته دیگر قابل انتقال است.
عامل بیماری Colletotrichum lagenarium می باشد.
علائم بیماری
  • در مرحله گیاهچه کوتیلدون ها در اثر حمله قارچ از بین رفته و روی ساقه زخم های قهوه ای رنگ مایل به سیاه به وجود می آید که به سرعت شکاف برداشته و منجر به مرگ گیاهچه می گردد.
  • روی برگ های جوان معمولا لکه های سبز رنگ پریده ایجاد می شود. (ارتباط با ما)
  • روی برگ ها لکه های گرد ویا زاویه دار ایجاد می کند که در صورت مساعد بودن شرایط لکه ها به هم متصل شده و تمام سطح برگ را در برگرفته و برگ ها خشک و قهوه ای می شوند.
  • گاهی شدت بیماری به قدری زیاد است که در مزرعه یا گلخانه منظره سوختگی به وجود می آورد.
  • روی دمبرگ ها و ساقه لکه های سبز مایل به خاکستری که حاشیه آن مشخص نیست به وجود می آورد.
  • در بعضی موارد صمغ نیز از محل شکاف لکه خارج می شود.
  • روی میوه علائم مشخص بیماری ظاهر می شود بدین صورت که ابتدا در سطح خارجی که در مجاورت با رطوبت قرار دارد لکه های مایل به سبز ظاهر می گردد که ابتدا لکه ها سطحی بوده ولی سپس گود شده و به عمق گوشت میوه نفوذ می نماید. (رهروان رویش سبز)
  • رشد و نمو زخم ها در گوشت میوه باعث پوسیدگی آبدار (در صورت وجود رطوبت زیاد) یا خشک می شود.
  • در مرکز زخمها اسپورهای قارچ به صورت ساختارهای سیاه رنگ و ریز در توده حنایی یا صورتی ایجاد می شود.
آنتراکنوز خیار
روش های كنترل بیماری و پیشگیری
  • رعایت اصول بهداشتی گلخانه
  • استفاده ار بذور سالم و ارقام مقاوم و متحمل
  • کاهش رطوبت و تهویه مناسب محیط گلخانه و مزرعه
  • هرس برگ های آلوده، خارج کردن و انهدام بقایای آلوده از گلخانه و مزارع
  • حذف و معدوم کردن علفهای هرز و کاه و کلش آلوده در مزارع و گلخانه
  • استفاده از سموم شیمیایی مناسب مانند: مانکوزب، بردوفیکس. (ارتباط با ما)
6. ویروس موزاییک خیار Cucumber mosaic Virus
ویروس موزاییک خیار (CMV) یکی از بارزترین عوامل مهم کاهش محصول در گیاهان خانواده کدوییان می باشد. کلیه گیاهان خانواده کدوییان مانند کدو ، هندوانه ، طالبی ، خربزه و انواع گیاهان زینتی نیز مورد حمله این ویروس واقع می شوند. این بیماری بوسیله  بذر، حشرات ناقل و همچنین ادوات کشاورزی آلوده منتقل می شود. همچنین انتقال این بیماری به وسیله شته هایی مانند شته سبز هلو، شته جالیز صورت می گیرد.
عامل بیماری ویروس Cucumber mosaic Virus می باشد.
علائم بیماری
  • لکه های سبز تیره و روشن به شکل موزاییک روی برگ
  • کلروز عمومی برگ ها و ایجاد لکه های سبز تیره و روشن به شکل موزاییک روی برگ ها
  • علایم ویروس ابتدا روی برگ های جوان ظاهر می شود و آنها را چروکیده و با لبه های برگشته در می آورد.
  • فاصله میان گره ها کوتاه و بوته به حالت روزت در می آید.
  • موجب تلخ شدن و بد شکل شدن میوه خیار می گردد. (درباره ما)
  • وجود ناصافی و بدشکلی میوه و لکه های زرد در روی پوست خیار ( تاولهای سفید و سبز تیره رویسطح میوه)
  • رشد بوته های خیار در اثر این بیماری کاهش یافته و لذا محصول کمتری نیز تولید می شود.
روش های كنترل بیماری و پیشگیری
  • استفاده از ارقام مقاوم و بذور عاری از ویروس
  • تناوب زراعی حداقل2 ساله
  • حذف علفهای هرز و معدوم کردن بقایای آلوده
  • ردیابی و کنترل شیمیایی حشرات ناقل از جمله شته ها
  • هیچ نوع ماده شیمیایی برای کنترل این بیماری وجود ندارد . (رهروان رویش سبز)
ویروس موزائیک خیار

10 دیدگاه. همین الان خارج شوید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این قسمت نباید خالی باشد
این قسمت نباید خالی باشد
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
شما برای ادامه باید با شرایط موافقت کنید

فهرست