.خواص فیزیکی یک کود شیمیایی توسط ترکیب شیمیایی و چگونگي تولید آن تعیین و مشخص مي گردد. از جمله اين خواص ميتوان به موارد زير اشاره كرد : – رطوبت دوستي – كلوخه شدن – شكل و سايز ذرات – استحكام و مقاومت مكانيكي ذرات – تمايل به تشكيل گاز و ذرات ريز – وزن مخصوص ظاهري – سازگاری (فیزیکی و شیمیایی)
✅رطوبت دوستي هوا داراي رطوبت به صورت بخار آب مي باشد و بنابراين داراي فشار بخار آب مي باشد كه توسط رطوبت و دما تعيين مي گردد . هواي گرم مي تواند آب بيشتري نسبت به هواي سرد داشته باشد. حجم آب توسط رطوبت نسبي تعيين شده است . زماني كه هوا با بخار آب اشباع شده باشد رطوبت نسبي 100% و در حالت نيمه اشباع 50% ميباشد . بخار آب از جايي كه فشار بخار زياد است به جايي كه فشار بخار كم است حركت ميكند.(رهروان رویش سبز) در 30 درجه سانتي گراد ، هوا حاوي 30.4 گرم آب در هر مترمكعب مي باشد . فشار بخار آب در هوا در رطوبت و دماهاي مختلف متفاوت مي باشد . كم يا زياد همه كودهای شیمیایی جاذب رطوبت هستند به اين معني كه در ميزان رطوبتي خاص و فشار آب خاص شروع به جذب رطوبت مي كنند . برخي كودهاي کشاورزی رطوبت پسند بسيار آسانتر و در ميزان رطوبت پائين تر نسبت به ديگر كود ها رطوبت را جذب مي كنند . جذب آب زماني اتفاق مي افتد كه فشار بخار در هوا از فشار بخار در كود بيشتر شود . جذب رطوبت در طول حمل و نقل و انبارداري از كيفيت فيزيكي كود ميكاهد . با دانستن دما و رطوبت هوا و دماي سطحي كود شیمیایی ميتوان فهمید كه آيا جذب رطوبت اتفاق مي افتد يا خير . به طور معمول، یک منحنی جذب آب در رطوبت کم به آرامی به سمت بالا صعود می کند ، اما در یک رطوبت و یا محدوده رطوبت خاصی جذب آب شدیدا شروع به افزایش می کند. این رطوبت، رطوبت بحرانی کود نامیده می شود. زمانی که درجه حرارت افزایش می یابد رطوبت بحرانی کمتر می شود.(ارتباط با ما) جذب آب زیاد (معني دار ) عواقب نامطلوبی برای کودهای شیمیایی دارد، از جمله: • ذرات به تدریج نرم و چسبنده می شوند • ذرات افزایش حجم می دهند • ذرات شروع به ترک خوردن می کنند • رنگ پریدگی يا تغییر رنگ می دهند • دوام ذرات کاهش می یابد • تمايل به ايجاد كلوخه افزایش می یابد • تشکیل گرد و ذرات ريز افزایش مي يابد • کف انبار مرطوب و لغزنده ميشود • نیترات آمونیوم تثبیت شده پایداری حرارتی خود را از دست می دهد • کیفیت انتشار می تواند تحت تاثیر قرار گیرد • گرفتگی تجهیزات • تسريع رسيدن به تاريخ انقضاء
✅کلوخه شدن
اکثر کودها در طول مدت ذخیره سازی (انبار کردن) مستعد رسوب دادن یا کلوخه شدن هستند. این کلوخ شدگی ناشی از تشکیل پل های کریستال قوی و وجود نیروی های چسبندگی بین گرانول ها و ذرات می باشد.(رهروان رویش سبز) مکانیسم هاي متعددي می توانند در ايجاد اين پديده نقش داشته باشند اما مواردی که از اهمیت بیشتری برخوردارند به صورت زیر می باشند : •واکنش های شیمیایی در محصول نهایی •انحلال و تبلور مجدد نمک های کود در سطح ذرات •نیروهای چسبندگي و كاپيلاري بین سطوح کلوخه شدن تحت تاثیر چندین فاکتور است : •رطوبت هوا •دما و فشار محیط •میزان رطوبت محصول •استحكام و شکل ذرات •ترکیب شیمیایی •زمان انبارسازی اگر این پارامترها کنترل شوند تمایل به كلوخه شدن کاهش می یابد . علاوه بر این، استفاده از یک ماده ضد كلوخه مناسب اغلب مورد نیاز است . در نیترات کلسیم تمایل به كلوخه شدن کم است، اما در كودهاي کامل NPK، نيترات آمونيوم و اوره پدیده بسیار شایعی است . ايجاد يك لايه به عنوان پوشش کود میزان جذب آب را کاهش می دهد.
✅توزیع شکل و اندازه ذرات :
دانه هاي کود شیمیایی معمولا دارای سطح صاف و شیشه ای هستند ، در حالی که سطح گرانول ها می توانند تغییرات زیادی داشته باشند. به طور معمول گرانول ها بیشتر از پریل ها خشن و ناهموار هستند. رنگ سطح ذرات با توجه به مواد اولیه مورد استفاده در روند تولید و یا به دلیل پیگمنت های ارگانیک یا معدنی اضافه شده متفاوت است. ✅قدرت و مقاومت مکانیکی ذرات قدرت خرد شدن ذرات کود بسیار متغیر بوده و بستگی به ترکیب شیمیایی آن دارد. قدرت خردشدگی اندازه گیری شده برای انواع مختلفی از کودها در جدول نشان داده شده است. جذب آب اثرات منفی بر روی اکثر کودها دارد. ذرات چسبنده شده و تمایل به ازهم پاشیدن پیدا می کنند. مقاومت مکانیکی توانایی کود برای مقاومت در برابر تنش های تحمیل شده در زنجیره حمل و نقل است. مقاومت مکانیکی بستگی به ساختار سطح و قدرت ذرات دارد.
