فرمون جهت کنترل کرم سیب

فرمون ها و استفاده از آنها در برنامه تلفیقی آفات 

استفاده از فرمون جنسی حشرات علیه خود آن ها یکی از جالبترین موضوعاتی است که دانش گیاه پزشکی عصرحاضر پیگیر آن است ، گرچه مدت زمان زیادی نگذشته است ولی پیشرفت های بسیاری حاصل شده است. در حال حاضر بیش از 250 گونه از حشرات زیان آور دنیا، تولید و عرضه می شوند که عمده آفات گیاهی مزارع، باغات میوه، جنگل ها، مراتع، پارک ها را شامل می شوند. رهروان رویش سبز
از لورها، تله های فرمونی، کارت های رنگی و تله های چسبدار حاوی لور می توان برای موارد زیر استفاده نمود:
  1. ردیابی و نظارت آفات (monitoring)
  2. کنترل جمعیت آفات در زیر سطح زیان اقتصادی (Mass trapping)
  3. اختلال در جفت گیری (mating disruption)
  4. روش جلب و شکار(attract & kill)
موادشیمیایی علامت دهنده : بسیاری از موجودات زنده جهت ارتباط با یکدیگر و یا پیداکردن میزبان مناسب بین یکدیگر پیام های شیمیایی مخابره می کنند. از این نظر بندپایان بخصوص حشرات در مخابره پیام های شیمیایی جهت بقا و تولید مثل بسیار اختصاصی عمل می کنند. رفتارهای اصلی حشرات که توسط سیستم بویایی آن ها برانگیخته یا تضعیف می شود عبارتند از جفتگیری، تغذیه و تخم ریزی  به طور کلی به این مواد شیمیایی علامت دهنده که موجب واکنش های گوناگونی در بین حشرات می شود سیموکمیکال (Semiochemicals) می گویند. ارتباط با ما
سمیوکمیکال ها به دو گروه تقسیم می شوند :
  1. فرمون ها (Pheromones) : پیام های شیمیایی درون گونه ای را مخابره می کند.
  2. آللوکمیکال ها (Allelochemicals) : پیام های شیمیایی را در بین گونه های مختلف مخابره می کند.
انواع فرمون ها :
فرمون جنسی Sex Pheromones
فرمون تجمعی Aggregation Pheromones
فرمون اعلام خطر Alarm Pheromones
فرمون ردیابی Pheromones Trail
فرمون نشان گذاری میزبان Pheromones Host – marking
آللوکمیکال ها نیز براساس دریافت کنندگی یا فرستندگی پیام ها به سه دسته تقسیم می شوند. درباره ما 
آلومون ها (فرستنده پیام ها ) ، کایرمون ها (دریافت کنندگان پیام) ، سینومون ها (دریافت کننده و فرستنده پیام )
فرمون جنسی:
این فرمون از غده های برون ریز پروانه های ماده به صورت گاز خارج می شوند و حشرات نر را به منظور جفت گیری جلب می کنند. از این فرمون ها می توان در جهات مختلف استفاده کرد:
الف)مبارزه مستقیم با آفات: به صورت تله های فرمونی حشرات را جمع کرده ومعدوم می نمایند مثل کرم خراط
ب)تعیین زمان مبارزه شیمیایی با آفات پس از بدست آوردن پیک پرواز جمعیت آفت. مثلا در مورد کرم سیب با استفاده از تله های فرمونی، دو هفته پس از پیک جمعیت، می توان عملیات سمپاشی را اجرا کرد.
ج)تعیین قلمرو و پراکنش حشرات یک منطقه رهروان رویش سبز
د)مطالعات فونستیکی
و)بعضی از فرمون ها بعنوان فرمون گیج کننده Confusion pheromones عمل نموده بدین ترتیب که محیط را از فرمون اشباع کرده و ایجاد اختلال در جفت یابی نرها و در نتیجه اختلال در جفت گیری ( Mating Disruption ) می نمایند.
فرمون تجمعی: این نوع فرمون در افراد یک گونه وجود دارد و حشرات نر و ماده به این فرمون جلب می شوند. بعنوان مثال از سوسک حنائی خرما فرمونی به نام فروژینئول استخراج کرده اند که حشرات را جلب و پس از آن معدوم می نمایند.
فرمون اعلام خطر: در بعضی از حشرات مانند شته ها، هنگامیکه مورد حمله دشمنان طبیعی قرار می گیرند از انتهای کورنیکول خود قطراتی ترشح می کنند که بعنوان فرمون هشدار دهنده و زنگ خطر برای سایر افراد عمل می کند. ارتباط با ما
موارد استفاده از سیموکمیکال ها
ردیابی آفات (monitoring)
  1. مشخص کردن وجود یک گونه از آفت
  2. تعیین زمان ظهور و ارزیابی نوسانات فصلی جمعیت
  3. ارزیابی میزان کارایی فرمولاسیون ها ی مختلف سمیوکمیکال ها در جفتگیری حشرات
  4. ارزیابی میزان مقاومت نسبت به حشره کش ها
کنترل مستقیم (Direct control)
  1. شکار انبوه Mass trapping
  2. كاربرد فرمولاسيون هاي فريب- كشتار Lure and killing
  3. ایجاد اختلال در جفت گيري Mating disruption
  4. ايجاد اختلال در مراحل ميزبان يابي آفت تا پذيرش آن توسط ميزبان
  5. بکارگیری آلومون هاي گياهي جهت جلوگيري از تغذيه يا تخمريزي
  6. به کارگیری فرمون ها براي بالا بردن عمل گرده افشاني
  7. استفاده از آللوكميكال ها در حمايت از دشمن طبيعي
  8. ایجاد اختلال در مراحل میزبانی آفات تا پذیرش آن توسط میزبان (رهروان رویش سبز)
معرفی تعدادی از تاکتیک های مورد استفاده جهت جلب حشرات
  1. پايش و رديابي آفت
با توليد انبوه و تجاري مواد سنتزي از سميوكميكال كه منجر به توليد تله جهت كنترل و شكار آفت در كنترل تلفيقي آفات گرديد. برخلاف ساير روش هاي نمونه برداري كه وقت گير است کاربرد مواد سميوكميكال بسيار ساده و آسان است. همچنین ابزاري مناسب جهت سنجش تراكم آفت بوده و كاربردي ترين راه رديابي حشرات مي باشد. سيستم تله گذاري يكي از ابزارهاي اوليه است كه جهت رديابي آفت قرنطينه اي و مشخص كردن ميزان گسترش آنها بكار مي رود.
  1. شکار انبوه افات
هدف از شکار انبوه، جلوگیری از خسارت آفت با گرفتن میزان قابل توجهی از جمعیت اولیه آفت قبل از جفت گیری و تخمگذاری یا تغذیه می باشد. موفقیت در این روش نیاز به یک ماده جلب کننده قوی و یک تله با کارایی بالا دارد . در ایران در سال های اخیر این روش به صورت محدود جهت کنترل غیرشیمیایی آفاتی مثل کرم خراط Zeuzera Pyrina، پروانه زنبور مانند Synanthedon myopaeformis  و مگس گیلاس Rhagoletis creaci در باغات سیب و به، با بکارگیری اشکال مختلف تله های زرد رنگ چسبدار حاوی لور (cherry fruittrap) به استفاده می شود. ارتباط با ما 
این تکنیک در کنترل تراکم های پایین جمعیت آفت ولی بالاتر از سطح زیان اقتصادی موثرتر است. در تراکم های بالا تله ها به سرعت توسط حشرات اشباع می شوند. تعداد تله نصب شده در این تکنیک 15 – 10 تله در هکتار در ارتفاع پروازی آفت می باشد و در بعضی از محصولات نیز با رشد محصول ارتفاع تله ها بالاتر رود. در صورتی که توسط جلب کننده های خاصی هر دو جنس نرو ماده جلب شوند شانس موفقیت بالاتر می رود. در صورتیکه فقط نرها  توسط تله جذب شوند شکار باید قبل از جفت گیری انجام گیرد.
این تکنیک در مناطقی قابل اجراست که تحمل میزانی از خسارت آفت به منظور کاهش کاربرد حشره کش ها قابل پذیرش است. مثلا در پارک ها و گیاهانی که در معابر شهری وجود دارند 90 – 80 درصد کنترل قابل قبول است. به طور کلی این روش زمانی کاربرد دارد که اولا تراکم آفت در منطقه مورد عمل پایین باشد، ثانیا مهاجرت آفت از بیرون به داخل منطقه محدود باشد. بنابراین جمعیت آفت براساس سوابق سال های گذشته ضروری بوده و کمک زیادی به این روش می کند. درباره ما 
  1. روش جلب و کشتار
مشابه روش شکار انبوه آفات بوده و تفاوت اصلی آن در این است که در این شیوه تکیه بر روی یک ماده سمی باشد ، که بیشتر از یک تله باعث از بین بردن آفت می شود. مهترین فایده این شیوه آن است که مشکل اشباع تله توسط آفت حذف شده در نتیجه می توان در تراکم های بالا آفت را کنترل نمود و تعویض تله ها و هزینه زیاد برنامه کنترل محدود می شود. از این تکنیک برای کنترل انواع سخت بالپوشان ، پروانه ها و به خصوص مگس ها استفاده می شود به ویژه به همراه یک حشره کش برای کنترل مگس های میوه Tephritidae  به کار می رود .
  1. رو ش جلب و ایجاد بیماری Autodissemination
در این روش ماده جلب کننده با یک پاتوژن بیماری زا ترکیب می شود. آفاتی که با این روش جلب می شوند کشته نمی شوند بلکه به یک پاتوژن آلوده شده و باعث انتشار بیماری به سایر آفات می شوند. این روش یعنی انتخاب یک عامل پاتوژن بیماری زا برای میزبان های اختصاصی یکی از روش های سازگار با برنامه کنترل بیولوژیک آفات خواهد بود. از این روش برای کنترل Diamond back math با استفاده از Phermon trap and fungus  انجام می شود. رهروان رویش سبز
  1. روش اختلال در جفت گیری Mass disruption
یکی از موفقیت آمیز ترین شیوه ها در استفاده از مواد سیموکمیکال برای کنترل افات که در چند دهه اخیر مورد استفاده قرار گرفته است. رهاسازی مقدار زیادی از فرمون های سنتزی به منظور جلوگیری یا به تاخیر انداختن جفت گیری است. در این روش فضای قلمرو آفت  توسط فرمون اشباع می شود که که منجر به سرگردانی حشرات بالغ و عدم جفت یابی و جفت گیری و تولید مثل می شود. کارایی این شیوه در تراکم بالای افت نسبت به تراکم پایین افت کمتر است. در مورد کرم سیب بیشترین اختلاف در جمعیت های پایین موثرتر است. موارد زیر در کاربرد این روش تاثیر گذار است: بیولوژی و اکولوژی گونه های هدف، میزان حساسیت نرها به فرمون جنسی، خصوصیات شیمیایی فرمون، تاثیرات فیزیکی محیط.
همچنین از این روش می توان در جهت کنترل آفاتی چون کرم سیب، کرم آلو، کرم قوزه پنبه، کرم سرخ پنبه و کرم ساقه خوار برنج استفاده نمود. ارتباط با ما 
اجرای سیستم تله گذاری :
در اکثر تله ها یک سطح چسبناک برای گرفتن حشرات وجود دارد. در بعضی از تله ها از یک حشره کش که دارای خاصیت Knock down  می باشد یا یک مایع برای نگهداشتن حشرات جلب شده استفاده می شود. احتمال جلب یک حشره در یک تله بستگی به ماده جلب کننده  و محل قرارگیری تله دارد. محل نصب تله ها به نوع محصول وارتفاع پروازی آفات متفاوت بوده و می تواند در داخل یا بیرون کشت در کناره های خارجی یا داخلی کرت ها در قسمت های مختلف یک درخت باشد. تله هایی که دارای سطح چسبناک هستند در صورت پوشیده شدن سطح چسبناک با حشرات غیرهدف و گردو غبار کارایی آنها کاهش می یابد. فضای تحت پوش یک تله فرمونی با mg  1 از فرمون حدود 152000 مترمربع یا نزدیک به 15 هکتار است. رهروان رویش سبز

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این قسمت نباید خالی باشد
این قسمت نباید خالی باشد
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
شما برای ادامه باید با شرایط موافقت کنید

فهرست