زعفران

مدیریت نغذیه گیاه زعفران

ایران به عنوان مهمترین تولید کننده زعفران دنیا بشمار می رود. 95 درصد از زعفران کشور در استان خراسان جنوبی و 5 درصد در استان های یزد، اصفهان، فارس، کرمان و استان مرکزی کشت می شود. پس از ایران که 81 درصد از زعفران دنیا را تولید می کند، کشت زعفران در کشورهایی مانند یونان، اسپانیا، ایتالیا، بنگلادش، مغرب، هند و… رواج دارد. زعفران یک گیاه نیمه گرمسیری می باشد و در مقابل گرما و سرما مقاومت خیلی خوبی از خود نشان می دهد. زعفران را در مناطقی که دارای زمستان ملایم و تابستان گرم و خشک است می توان کشت کرد.
خاک مناسب کشت زعفران:
گیاه زعفران از طریق پیاز تکثیر می شود. هر چقدر پیاز تولید شده بزرگتر باشد گل آوری و تعداد گل آن نیز افزایش می یابد. از آنجا که خاک محل استقرار و رشد و نمو پیاز زعفران می باشد. بنابراین استفاده از خاک مناسب برای کشت زعفران بسیار دارای اهمیت است. خاک های سبک به دلیل کاهش حاصلخیزی خاک و عدم نگهداری آب و رطوبت کافی جهت رشد گیاه زعفران مناسب نمی باشد. همچنین خاک های بسیار سنگین نیز برای کشت زعفران مناسب نمی باشد. ماده آلی یکی از ارکان مهم خاک می باشد و بالا بودن ماده آلی خاک به بهبود رشد گیاه کمک زیادی می کند. علاوه بر این برای کشت خاک باید فاقد شوری بوده و بافت متوسط با زهکشی مناسب داشته باشد و همچنین دارای بیشترین ماده آلی باشد.بعلاوه باید توجه داشت که زمین محل کاشت زعفران در لایه سطحی فاقد لایه سخت باشد تا از ایجاد شرایط ماندابی جلوگیری شود. ارتباط با ما
نیاز آبی گیاه زعفران:
گیاه زعفران نیاز آبی کمی داشته و در مناطق مختلف بسته به وضع آب و هوایی منطقه از اوایل مهرماه تا دهه اول آبان ماه آبیاری زعفران آغاز می گردد. با توجه به اینکه اولین آبیاری موجب تحریک گیاه شده و گیاه زعفران را از خواب بیدار می کند، بنابراین آب اول می بایست خیلی با دقت و حساسیت انجام گیرد تا برداشت زعفران دچار مشکل نشود. معمولا مزارع زعفران 5 مرتبه در سال آبیاری شود.
  1. آب اول: در مناطق سردسیر در اوایل مهر ماه انجام می شود و عمل سله شکنی پس از این آبیاری انجام می شود و سه هفته بعد گل ها ایجاد می شوند.
  2. آب دوم یا زاج آب: معمولا 40 روز پس از آبیاری اول اتفاق می افتد. آبیاری اول و دوم در توسعه ریشه های زعفران و رساندن غذا به آنها و رشد و نمو گیاه بسیار مهم است.
  3. آب سوم: در اثر رطوبت فصل زمستان علف های مزارع رشد می کنند. لذا در اوایل اسفند آبیاری سوم انجام می شود تا عملیات وجین آسانتر انجام شود. به همین علت به آبیاری وجین معروف است.
  4. آب چهارم: این آب برای حفظ رطوبت پیاز در خاک مهم است که تا اواخر اسفند ماه داده می شود. در مناطق مرطوب و سردسیر به همین چهار آب کفایت می شود.
  5. آب پنجم یا زرد آب: آخرین آبیاری زعفران محسوب می شود و معمولا در اوایل فروردین ماه و قبل از زرد شدن برگ های زعفران انجام می شود. رهروان رویش سبز
عناصر غذایی مورد نیاز گیاه زعفران
به طور کلی سه عنصر نیتروژن، پتاسیم و فسفر به عنوان عناصر اصلی و پر مصرف در زراعت زعفران شناخته شده اند. علاوه بر این عناصر غذایی، استفاده از عناصری مانند روي و آهن نیز بهتر است که در برنامه غذایی زعفران قرار گیرد. استفاده متعادل از کلیه عناصر غذایی همزمان با مصرف کودهاي آلی و زیستی در برنامه غذایی زعفران موجب افزایش حاصلخیزی خاک می شود. مدیریت کوددهی زعفران باید با دقت انجام شود زیرا در غیر این صورت می تواند باعث کاهش عملکرد محصول گردد.
نقش نیتروژن در گیاه زعفران
نیتروژن عنصري اساسی در فرایند رشد و نمو زعفران محسوب می شود و در صورت کمبود نیتروژن در زعفران رشد گیاه کاهش یافته عملکرد مطلوبی بدست نخواهد آمد. همچنین نیتروژن از مهمتـرین عناصـر جهـت افـزایش عملکرد گل و بنه هاي زعفران به شمار می رود در گیاه بـه عنـوان عنصـري متحـرك شـناخته شـده و می تواند در طول دوره رشـد گیاه و به ویژه در انتهاي هر فصل، از انـدام هـاي رویشـی بـه بخش زیرزمینی گیاه منتقـل شـود. مهمترین منبع نیتروژن در خاك ها ماده آلی می باشد و مصرف انحصاري کودهاي شیمیایی به عنوان تنها منبع تامین کننده نیتروژن مورد نیاز گیاه اشتباه می باشد. تحقیقات انجام شده نشان دهنده آن است که هردو منبع ماده آلی و کودهاي نیتروژنی باید با هم مورد استفاده قرار گیرند.
بهتربن زمان استفاده از کودهای نیتروژن پس از برداشت گل زعفران  است که باید مزرعه زعفران را آبیاري نمود. اولین قسمت از کود نیتروژنی باید در این زمان استفاده شود. بهتر است جهت بالابردن راندمان جذب کود، همراه با آن از کودهای حاوی اسید هیومیک نیز استفاده شود. نوبت دوم مصرف کود نیتروژن یک ماه بعد همزمان با آبیاری زعفران می باشد و همچنین نوبت سوم مصرف کود نیتروژن با فاصله یک ماه صورت گیرد. به منظور تامین میزان نیتروژن مورد نیاز گیاه زعفران در مراحل رشدی ما به شما کودهای هورتی گرو 10-20-30، سولویتا 10-10-30، نیترومول و انکسترا 5-5-30 را معرفی می کنیم.
نقش فسفر در گیاه زعفران
فسفر در گیاهان در ایجاد سیستم ریشه دهی نقش دارد و در فرآیند گلدهی و انتقال انرژی در گیاهان فعال می باشد. در تعدادی از زمین های زراعی که برای کاشت زعفران در نظر گرفته می شود ممکن است میزان فسفر خاک مناسب باشد و یا در حد بالایی قرار داشته باشد که به این منظور با انجام آزمایش خاک می توان به این موضوع را به خوبی مشخص نمود در صورت کاهش میزان فسفر خاک می توان از کودهای زیستی میکوریزا و یا کودهای کامل مانند کود کمبی فست 10-52-10 و یا هورتی گرو 20-50-5 استفاده نمود، که این کودها علاوه بر تامین فسفر مورد نیاز گیاه می تواند عناصر کم مصرف مورد نیاز گیاه مانند آهن، روی، بر و … را تامین می نماید. زمان استفاده از کودهای حاوی فسفر در زمان اولین آبیاری زعفران به نام گل آب می باشد. همچنین از کودهای فسفر قابل حل در آب می توان به صورت سرک نیز استفاده نمود. در صورت مصرف زیاد و بی رویه کودهای فسفر سبب ایجاد کمبود عناصر ریزمغذی آهن و روی در زعفران می گردد.
نقش پتاسیم در گیاه زعفران
پتاسیم از عناصر پر مصرف در گیاهان زراعی بخصوص زعفران محسوب می شود. پتاسیم در گیاهان به دلیل فعال کردن تعداد زیادی از آنزیم ها در داخل گیاه و اثر مستقیم بر روی فعال شدن روزنه ها، از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین در مصرف کودهای پتاسه باید دقت شود در صورت مصرف بیش از اندازه پتاسیم موجب کاهش جذب کلسیم توسط گیاه می شود. بنابراین بهتر است از آزمایش خاک برای تعیین نیاز و یا عدم نیاز به کودهای حاوی پتاسیم استفاده شود. همچنین باید توجه داشته باشید که از کودهای فاقد کلر استفاده نمایید زیرا گیاه زعفران به کلر حساس می باشد.
بهترین زمان مصرف کودهای حاوی پتاسیم همزمان با اولین آبیاری زعفران می باشد. در صورت نیاز می توانید از کودهای هورتی گرو 40-5-5، هورتی گرو 30-5-15، کمبی فست 30-5-15، کمبی فست 40-5-5 و یا کمبی فست 36-12-12 استفاده نمایید.
عناصر کم مصرف مورد نیاز گیاه زعفران
عناصر کم مصرف مورد نیاز گیاه زعفران از جمله کلسیم، آهن، روی، بور و… می باشد. استفاده متعادل از عناصر کم مصرف در برنامه غذایی زعفران ضروری می باشد. با توجه به شرایط خاک های تحت کشت زعفران در مناطق مختلف کشور نیاز به کودهای ریزمغذی نسبت به کود های ماکرو در گیاه زعفران کمتر می باشد. اما در صورت نشان دادن علایم کمبود استفاده از کودهای ریزمغذی توصیه می شود. همچنین بهتر است این کودها به صورت برگ پاشی در دسترس گیاه قرار بگیرند تا بیشترین بازده ای را داشته باشند. رهروان رویش سبز
نقش کلسیم در گیاه زعفران
عنصر کلسیم به صورت پکتات کلسیم در لایه میانی دیواره سلولی یافت می شود و استحکام بافت گیاه به خاطر وجود کلسیم می باشد. این عنصر در گیاه غیر متحرک بوده و به همین خاطر علایم کمبود کلسیم در زعفران بیشتر در برگ های جوان ظاهر می شود. در اوایل بهار زمانی که نور کم و رشد گیاه سریع است و همچنین تهویه کم و رطوبت بالاست کمبود کلسیم در گیاهان مشاهده می شود. شرایط غرقابی، شوری بالا و نیز بیماری های ریشه ای باعث عدم جذب کلسیم توسط زعفران می شود.
علایم کمبود کلسیم بیشتر در خاک های شنی دیده می شود که به علت شستشوی بیش از حد خاک کلسیم از دسترس گیاه خارج می شود. جهت کمبود کلسیم در گیاه زعفران می توان با اضافه نمودن کلسیم به صورت محلول پاشی با کودهای حاوی کلسیم مانند کورت کلسیم و اگرونوو کلسیم جبران نمود. بهترین زمان محلول پاشی نیز در اوایل صبح و در خنکی هوا صورت گیرد.
نقش گوگرد در گیاه زعفران
گوگرد نیز یکی از عناصر پر مصرف در گیاه زعفران است. گوگرد بخشی از ترکیب اسید آمینه متیونین و سیستین است، که در تشکیل پروتئین و تولید اسید آمینه نقش دارد. این عنصر در ساختمان و متابولیسم گیاهان نیز نقش مهمی دارد. گوگرد به فرم دی اکسید گوگرد از هوا و به فرم سولفات از خاک جذب گیاهان می شود. خاک های دارای PH اسیدی و بافت سبک شنی که مواد آلی در آن ها کمتر است و نیز زمین های غرقابی موجب عدم جذب گوگرد توسط گیاه می شود.  همچنین افزایش گوگرد در خاک موجب افزایش میزان املاح در خاک شده و جذب مولیبدن را کاهش می دهد. تقریبا علائم کمبود گوگرد مانند کمبود ازت است با این تفاوت که علائم کمبود از برگ های جوان زعفران شروع می شود. جهت رفع علائم کمبود گوگرد می توان از عنصر گوگرد به صورت معدنی و آلی استفاده نمود.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این قسمت نباید خالی باشد
این قسمت نباید خالی باشد
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
شما برای ادامه باید با شرایط موافقت کنید

فهرست