کربن آلی خاک(SOC) ماده ای سیاه و تجزيه شده حاصل از مواد آلی خاک، مبناي يك خاك سالم و نيز كليد حاصلخيزي آن در دراز مدت مي باشد. خاک های غنی تر دارای کربن بیشتری هستند و خاک هايی که بیش از حد از آنها بهره برداری شده و یا خاک های کم آب کربن کمتری دارند .
در كشت هاي سنتي قديمي، ماده آلی تنها كود کشاورزی موجود برای کشاورزی بود كه به شکل کمپوست ، فضولات دامي و انساني وجود داشت .
این شیوه های کشاورزی قديمي كربن را به خاک بازگردانده و نيز موجب اضافه شدن نیتروژن ، فسفر و پتاسیم به خاك مي شد .
با ظهور کودهای شیمیایی سنتزي، استفاده از کودهای جامد آلی به نفع کود های شیمیایی کاهش پیدا کرد بجز میان کشاورزان ارگانیک کار که تمایل زيادي به استفاده از آنها را دارند . در واقع عملکرد کودهای شیمیایی سنتز شده بیشتر قابل پیش بینی است و حاوی غلظت بالایی از مواد ریز مغذی نیز می باشند.
کمپوست، یک منبع ايده آل از ماده آلی خاک است .البته هشدارهايي نيز در مورد مصرف آن وجود دارد : مصرف كمپوست نارس خطر مصرف بيش از اندازه نيتروژن خاك را به همراه دارد . زیرا برای تجزیه مواد آلی از نیتروژن استفاده می شود . علاوه براین کمپوست نارس می تواند ایجاد رشته ها یا کیسه های بی هوازی کند که میزبان باکتری هاي مضر و مواد سمي براي گياهان مي باشند.(رهروان رویش سبز)
كود دامي : اغلب در دسترس ترين منبع مواد آلی موجود مي باشد ، اما دارای پتانسیل بالایی برای حمل پاتوژن های انساني و گیاهي و نيز بذر علف های هرز است .
هر دو نوع كود آلي علاوه بر اضافه كردن كربن به خاك ميتوانند فوايد ديگري نيز داشته باشند : آنها می توانند موجب افزايش تنوع زیستی خاک و همچنین فرم کلات مواد ریز مغذی شوند . نکته کلیدی در استفاده از آنها اینست که زمانی به مصرف برسند که كاملا پوسيده و عاري از انواع پاتوژن ها باشند .
با برنامه ریزی دقیق، کاربردی و مدیریت صحيح كود دهي خاك ، کود آلی را می توان در ترکیب با مواد شیمیایی سنتزی استفاده کرد تا کربن را به خاک باز گردانده و حداکثر بهره وری و عملکرد را فراهم کند.
برای حفظ ماده آلي در خاک پس از هر کاربرد، چند قدم اساسي بايد برداشت : کاهش شخم و کنترل فرسایش خاك از آن جمله است ، همچنين روش هایی مثل گياهان پوششي و رها كردن بقاياي گياهاي در مزرعه به منظور تجزیه شدن آنها بسيار موثر است .(ارتباط با ما)
نتيجه اينكه نظارت بر ميزان كربن آلي خاك يكي از بهترين سرمايه گذاري ها در داشتن خاك و گياه سالم است كه متعاقب آن محيط زيستي سالم براي دهه هاي آينده باقي خواهد ماند .
