بهدلیل بدمصرفی کودهای کشاورزی در شرایط حاضر مواد آلی بیش از ۶۰ درصد خاکهای کشور زیر یک درصد است که این مسئله زنگ خطری برای تولید پایدار محسوب میشود.
رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور امروز در گفتوگو با خبرنگار ایانا درباره وضعیت آزمایشگاههای فعال در سطح کشور گفت: ۱۵۶ آزمایشگاه فعال در حوزه خاک و آب داریم که بهدلیل پراکنش نامتوازن آن در برخی استانها شاهد برخی نارضایتیها از سوی کشاورزان بودهایم.
کامبیز بازرگان افزود: در برخی مناطق مجوزهای زیادی برای ایجاد آزمایشگاه صادر شده و در برخی مناطق دیگر از کمبود آزمایشگاه خاک در مضیقه هستند؛ بنابراین در حال ساماندهی هستیم تا بتوانیم تعداد آزمایشگاهها را با توجه به نیاز منطقه تغییر دهیم و به موازات این امر، فرهنگسازی آنالیز خاک را در دستور کار قرار دادهایم.
وی بیان کرد: افزایش نامتوازن آزمایشگاههای خاک و آب همچون آزمایشگاههای تشخیص طبی نمیتواند بهبود خاک یا سلامت مردم را متحول کند، بلکه لازم است حلقههای مفقوده آن را نیز پیدا کنیم.
بازرگان ادامه داد: از آنجا که کشاورزی بیشتر در حوزه خردهمالکی فعال است، هزینههای آزمایشگاه خاک بالا است، اما میتوانیم با افزایش متوازن این آزمایشگاهها و همچنین فرهنگسازی برای استفاده از آنها توسط کشاورزان هزینهها را پایینتر بیاوریم.
وی عنوان کرد: برخی آزمایشگاهها تنها تشخیص را انجام میدهند و نمیتوانند توصیههای کودی مناسبی به بهرهبرداران داشته باشند که بر اساس دستورالعمل جدیدی که بهتازگی به دفتر وزیر جهاد کشاورزی ارسال شده است، در برنامه داریم آزمایشگاههای خاک را رتبهبندی کنیم، اما هنوز تا رسیدن به برنامه ملی آزمون خاک کشور فاصله داریم.
نیاز کودی کشور ۵۰ درصد از برنامه عقبتر است
رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور درباره میزان مصرف کود در ایران و در مقایسه با جهان یادآور شد: متوسط مصرف کود در هکتار در ایران ۹۰ کیلوگرم بوده، در حالی که در جهان ۱۱۰ کیلوگرم است؛ علاوه بر آنکه بر اساس برآوردهای انجامشده، نیاز کودی کشور حدود چهار میلیون تن برآورد شده است، اما آنچه به مصرف میرسد، دو میلیون تن است. یعنی ۵۰ درصد از نیاز واقعی عقبتر هستیم.
بازرگان تأکید کرد: با توجه به نقشی که مواد غذایی و آلی خاک در تولید محصول دارند، لازم است هرچه سریعتر به نیاز کودی واقعی و مصرف مناسب آن دست یابیم؛ علاوه بر آنکه سهم کودهای آلی و زیستی را بالاتر ببریم.
وی خاطرنشان ساخت: در حال حاضر مواد آلی بیش از ۶۰ درصد خاکهای کشور زیر یک درصد است که این مسئله زنگ خطری است برای آنکه مواد آلی خاک در آینده کمتر و کمتر شود.
رئیس مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور اضافه کرد: وجود مواد آلی در خاک همانند تأثیر ورزش در سلامت مردم است که در صورت فقر مواد آلی، تولید پایدار در بخش کشاورزی به خطر خواهد افتاد.
به گفته بازرگان، مواد آلی باعث بهسازی خاک شده و حرکت ریشه و آب را در خاک تسهیل میکند؛ علاوه بر آن، جذب آب و سایر مواد غذایی نیز بدینترتیب افزایش پیدا میکند.
وی اظهار کرد: بدمصرفی کودهای شیمیایی از دیگر مواردی است که در پارهای از نقاط کشور شاهد آن بودهایم و در برنامههای ملی نیز اصلاح تغذیه مدنظر است و در این راستا آموزش کارشناسان، مروجان و متخصصان در پهنهها در حال انجام است.
بازرگان در پایان درباره تولید هندوانه ۲۵ کیلوگرمی در یکی از نقاط جنوبی کشور گفت: یکی از دلایلی که میتواند باعث بزرگ شدن نامتعارف محصولات کشاورزی شود، مصرف بیش از حد کود و عناصر غذایی است، اما سایر مؤلفهها نیز در تولید چنین محصولاتی مؤثر است که در این راستا باید تلاش کنیم با آموزش، مشکل بدمصرفی را حل کنیم./